Βασιλική Κατή
Table of Contents
Είμαι βιολόγος πεδίου, με εξειδίκευση στην ταξινόμηση και οικολογία ενός ευρέος φάσματος ζωικών ομάδων (ορθόπτερα, πεταλούδες, οδοντόγναθα, αμφίβια, ερπετά, πτηνά, θηλαστικά). Δημιουργώ πρωτογενείς βάσεις δεδομένων βιοποικιλότητας, με ιδιαίτερη έμφαση στα ορεινά Μεσογειακά οικοσυστήματα.
Η διεθνής συνεργασία, η ανεξαρτησία, το οικολογικό εύρος και η σταθερή εστίαση στην παροχή λύσεων σε μεγάλα προβλήματα διατήρησης είναι τα τέσσερα σημεία που χαρακτηρίζουν το ερευνητικό μου προφίλ.
Τα τελευταία ερευνητικά έργα του Εργαστηρίου μου χειρίστηκαν το βιώσιμο χωροταξικό σχεδιασμό των αιολικών πάρκων χωρίς να υπονομεύονται οι στόχοι βιοποικιλότητας, την οριοθέτηση των περιοχών χωρίς δρόμους, ως παρθένων τοπίων υψηλής οικολογικής και αισθητικής αξίας που πρέπει να θεσμοθετηθούν ως αδιατάρακτα φυσικά τοπία, καθώς και την προστασία ενδημικών, απειλούμενων ή προστατευόμενων ειδών εντόμων (ορθόπτερα και πεταλούδες) στα βουνά της Ελλάδας.
Πιστεύω ότι η διατήρηση της βιοποικιλότητας και η οικολογική δικαιοσύνη είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις του αιώνα μας. Η επιστήμη μπορεί να δώσει πραγματικές απαντήσεις στην εποχή της κρίσης της βιοποικιλότητας. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να κάνουμε επιστήμη χωρίς εφαρμογή και το αντίστροφο.
Για το λόγο αυτό, δραστηριοποιούμαι ως βιολόγος διατήρησης, προσπαθώντας να εφαρμόσω τα επιστημονικά ευρήματα στην πράξη και να γεφυρώσω το χάσμα μεταξύ της τοπικής και της διεθνούς περιβαλλοντικής πολιτικής. Είμαι μέλος σε πολλές διεθνείς και εθνικές επιστημονικές εταιρείες και ΜΚΟ, έχοντας επίσης προεδρεύσει της Εκπαιδευτικής Επιτροπής της διεθνούς επιστημονικής εταιρείας SCB-Europe και έχοντας οργανώσει το πρώτο διεθνές θερινό σχολείο για τη βιολογία διατήρησης στην Ευρώπη για πέντε χρόνια.
Είμαι μαζί με τον Χαρητάκη και έχουμε μια υπέροχη κόρη, τη Μυρτώ. Αν δεν ήμουν επιστήμονας, θα ήμουν μουσικός ή συγγραφέας μυθιστορημάτων και παραμυθιών…. Ποιος ξέρει, ίσως αυτά τα όνειρα να γίνουν πραγματικότητα μια μέρα…
Ερευνητικά ενδιαφέροντα
Διατήρηση της βιοποικιλότητας: Διατήρηση της βιοποικιλότητας: Δείκτες, μέθοδοι σχεδιασμού προστατευόμενων περιοχών, πρότυπα και χαρτογράφηση της βιοποικιλότητας, βιοποικιλότητα και κλιματική αλλαγή, επιπτώσεις των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων στη βιοποικιλότητα.
Οικολογία βιοκοινοτήτων: Πρότυπα ποικιλότητας, οικολογική δομή, καταλληλότητα ενδιαιτημάτων και διαχείριση με σκοπό τη διατήρηση των βιοκοινοτήτων της χερσαίας πανίδας: ορθόπτερα, πεταλούδες, οδοντόγναθα, ερπετοπανίδα, πουλιά και θηλαστικά.
Βιολογία διατήρησης: Διατήρηση απειλούμενων ειδών, διαχείριση προστατευόμενων περιοχών, χωροταξικός σχεδιασμός αιολικών πάρκων, περιοχές χωρίς δρόμους και παρθένες περιοχές
Περιβαλλοντική πολιτική: Σύνδεση επιστήμης-πολιτικής, εφαρμογή του δικτύου Natura 2000, θεσμοθέτηση περιοχών άνευ δρόμων, αειφορική θήρα (κοινωνική έρευνα).
Ορόσημα & Εκπαίδευση
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών & Τεχνολογιών. Επικεφαλής του Εργαστηρίου Διατήρησης της Βιοποικιλότητας (BCL).
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών & Τεχνολογιών
Πανεπιστήμιο Πατρών. Τμήμα Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων. 2010-2016. Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο ίδιο Τμήμα (2016).
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Τμήμα Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων.
Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Τμήμα Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων. Λέκτορας με σύμβαση [Διδασκαλία υποχρεωτικών μαθημάτων: Οικολογία φυτών, Περιβαλλοντικός σχεδιασμός και αειφόρος ανάπτυξη] 2002-2006.
Universität Erlangen-NürnbergΕπισκέπτρια Καθηγήτρια στη βαθμίδα της Επίκουρης Καθηγήτριας. [Διδασκαλία μεταπτυχιακού μαθήματος: Εφαρμοσμένη οικολογία – διατήρηση της βιοποικιλότητας]. Ιουλιος-Αύγουστος 2022.
ΤΕΙ Ηπείρου.Τμήμα Ιχθυοκομίας-Αλιείας. Λέκτορας με σύμβαση. [Διδασκαλία υποχρεωτικού μαθήματος: Βιολογία]
WWF-Ελλάδα Εργαζόμενη στη βιοπαρακολούθηση και τη διαχείριση των πληθυσμών του Βαλκανικού αγριόγιδου (Rupicapra rupicapra balcanica) στη Β. Πίνδο. Ερευνήτρια. 2001-2003.
Université Catholique de Louvain, Βέλγιο. Τμήμα Βιολογίας. Τομέας Οικολογίας και Βιογεωγραφίας. Διδακτορικό επί της διατήρησης της βιοποικιλότητας με βαθμό« Μέγιστη διάκριση». Διδακτορική διατριβή: «Methodological Approach on Assessing and Optimizing the Conservation of Biodiversity: a case study in Dadia reserve (Greece) ». Επιβλέπων Καθ. Ph. Lebrun. 1997-2001.
Université Catholique de LouvainΒέλγιο. Τμήμα Βιολογίας. Τομέας Οικολογίας και Βιογεωγραφίας. Μεταπτυχιακό (Diplôme d’Etudes Approfondies en Biologie-DEA) με βαθμό « Μεγάλη Διάκριση». Μεταπτυχιακή Διατριβή: «Passerine and Orchid diversity assessment in Dadia forest reserve, N.E. Greece». Επιβλέπων Καθ. Ph. Lebrun. 1997-1999.
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Ελλάδα. Τμήμα Βιολογίας. Πτυχίο βιολογίας με βαθμό «Άριστα» (8.53/10). Διπλωματική διατριβή: « Εκτίμηση των επιπέδων ρύπανσης των ρεμάτων Lasne κι Argentine (στο Βέλγιο) με τη χρήση βιολογικών δεικτών”. Επιβλέποντες Καθ: Ι. Παντής, Δ. Μπαμπαλώνας.1992-1996.
Université Libre de Bruxelles, Βέλγιο. Τμήμα Βιολογίας. Φοιτήτρια Erasmus Παρακολούθηση ενός πλήρους ακαδημαϊκού έτους ως Ερασμιακή φοιτήτρια. Μαθήματα στους τομείς Ζωολογίας, Οικολογίας, Βοτανικής. 1995-1996.
Ερευνητικά προγράμματα

Goal: DEMO aims at building the ecological knowledge base needed for assessing the conservation status of three steno-endemic and globally threatened high-altitude Orthoptera species of Greece of the genus Parnassiana: P. parnassica (CR), P. tymphrestos (EN) and P. coracis (VU). The project covers their global distribution area and attempts to solve the taxonomic problem of P. coracis vs P. tymphrestos in genetic terms, map the global distribution of the species, investigate the species' habitat requirements, assess the species population status, assess pressures and threats for the species and create the knowledge base for the conservation management of the species. Περίοδος: 2023-2024. Χρηματοδότηση: Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΟΦΥΠΕΚΑ). Συντονιστής: BCL. *Διάκριση: το έργο ήταν πρώτο στην εθνική κατάταξη αξιολόγησης υπό της ανοιχτής πρόσκλησης ΕΛΙΔΕΚ N51255 4/7/2022

Τίτλος PhD: Οικολογία και διατήρηση των ορεινών βιοκοινοτήτων των Ορθοπτέρων, με έμφαση στα ενδημικά και απειλούμενα είδη (Ελλάδα). Period: 2023-2026. PhD excellence grant by HFRI-Hellenic Foundation for Research and Innovation. BCL - University of Ioannina. Role: Coordinator & PhD supervisor.

Τίτλος PhD: Οικολογία και διατήρηση του Βαλκανικού αγριόγιδου (Rupicapra rupicapra balcanica) στην Ελλάδα. Period: 2023-2026. PhD excellence grant by HFRI-Hellenic Foundation for Research and Innovation. BCL - University of Ioannina. Role: Coordinator & PhD supervisor.

Goal: Predict the ecological traits that make butterflies adaptable to climate change. More info in the project website here. Period: 2023-2025. Post-doc excellence grant to Dr.Δρ. Ντίνα Ζωγράφου as the Principal Investigator by HFRI-Hellenic Foundation for Research and Innovation. BCL - University of Ioannina. Role: Coordinator

Περιγραφή: Μελέτη των οικολογικών απαιτήσεων της χορεύτριας ακρίδας της Ηπείρου (critically endangered and endemic species) and proposal of management measures to restore its populations and improve its conservation status in Epirus area (GR2120001,GR2120002, GR2120003, GR2120006,). LAC2 project complements LAC project, covering the global distribution area of the species. Period: 2023. Funding: NECCA-National Environmental and Climate Change Agency. BCL - University of Ioannina. Role: Coordinator

Περιγραφή: Χαρτογράφηση των Περιοχών Άνευ Δρόμων (ΠΑΔ) της Ελλάδας (πάνω από 1 τ.χλμ.) και διάθεση στην ελληνική κυβέρνηση και κοινωνία μιας ανοιχτής χωρική βάσης δεδομένων των ΠΑΔ, συμπεριλαμβανομένων ολόκληρων νησιών, ως εργαλείο οριοθέτησης και προστασίας αυτών των περιοχών υψηλής φυσικότητας, οικολογικής και αισθητικής αξίας. Το έργο καταλήγει σε προτάσεις για την ενσωμάτωση των αποτελεσμάτων του στις εθνικές και διεθνείς περιβαλλοντικές πολιτικές για την ελαχιστοποίηση του κατακερματισμού και της αλλαγής χρήσης γης, στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα στην Ευρώπη. Αποτελεί συνέχεια του προγράμματος ROADLESS. Περίοδος: 2021-2022. Χρηματοδότηση: Πράσινο Ταμείο Ανάδοχος: BCL - Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Role: Coordinator. More info εδώ

Περιγραφή: Μελέτη της κατανομή και των οικολογικών απαιτήσεων δεκατεσσάρων σημαντικών ειδών ορθοπτέρων στα βουνά της Οίτης και του Τυμφρηστού και πρόταση μέτρων διατήρησης για δύο είδη που είναι ενδημικά και απειλούμενα (EN) - Parnassiana tymphrestos και Oropodisma tymphrestosi. Περίοδος: 2021-2022. Χρηματοδότηση: Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Οίτης, κοιλάδας Σπερχειού και Μαλιακού Κόλπου (ΕΠ-ΥΜΕΠΕΡΑΑ). Ανάδοχος: BCL - Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. [Photo. O tymphrestosi σε αναπαραγωγή]

Περιγραφή: Μελέτη της κατανομής και των οικολογικών απαιτήσεων της προστατευόμενης πεταλούδας Papilio alexanor σε δύο περιοχές του δικτύου Natura 2000 (Όρη Παρνασσός και Γκιώνα) και πρόταση διαχειριστικών μέτρων για τη βελτίωση της πληθυσμιακής της κατάστασης και του βαθμού διατήρησής της. Περίοδος: 2021-2022. Χρηματοδότηση: Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Παρνασσού (ΕΠ-ΥΜΕΠΕΡΑΑ). Ανάδοχος: BCL - Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ρόλος: Συντονίστρια.

Goal: Study of the distribution and ecological requirements of eleven important grasshopper species στον Εθνικό Δρυμό Παρνασσού και πρόταση μέτρων διατήρησης για τέσσερα ενδημικά και απειλούμενα είδη: Parnassiana parnassica (CR), Oropodisma parnassica (EN), Stenobothrus graecus (EN), Glyphanus obtusus (EN). Περίοδος: 2021-2022. Χρηματοδότηση: Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Παρνασσού (ΕΠ-ΥΜΕΠΕΡΑΑ). Ανάδοχος: BCL - Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ρόλος: Συντονίστρια. [Φωτο Glyphanus obtusus]

Goal: Study of the ecological requirements of the Epirus dancing grasshopper (critically endangered and endemic species) and action plan to restore its populations and improve its conservation status in the basin of Pamvotis Lake. Conservation actions will be implemented and their efficiency will be assessed through monitoring in collaboration with the Management Agency of Pamvotis Lake staff. Period: 2021-2023. Χρηματοδότηση: Φορέας Διαχείρισης Λίμνης Παμβώτιδας (ΕΠ-ΥΜΕΠΕΡΑΑ). BCL - University of Ioannina. Role: Coordinator. [Photo male Epirus dancing grasshopper]

Περιγραφή: Μελέτη της κατανομής και των οικολογικών απαιτήσεων σημαντικών ειδών εντόμων στα όρη Μιτσικέλι και Νεμέρτσικα και στην ευρύτερη περιοχή (Ιωάννινα, Πωγώνι). Περιλαμβάνει την πεταλούδα Ephydrias aurinia, τον ενδημικό γρύλο του σπηλαίου Περάματος Dolichopoda graeca, το είδος κοινοτικού ενδιαφέροντος διατήρησης Paracaloptenus caloptenoides και το ενδημικό και απειλούμενο είδος Pryonotropis willemsorum. Η μελέτη καταλήγει σε μια χωρική βάση δεδομένων και δεδομένα για τις οικολογικές απαιτήσεις των ειδών και με συγκεκριμένες προτάσεις μέτρων διατήρησης, όπου είναι εφικτό. Period: 2021-2023. Χρηματοδότηση: Φορέας Διαχείρισης Λίμνης Παμβώτιδας (ΕΠ-ΥΜΕΠΕΡΑΑ). Ανάδοχος: BCL - Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Role: Coordinator. [Photo Dolichopoda graeca].

Περιγραφή: Στόχος του έργου ήταν η σύγκλιση των πολιτικών για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα,στον τομέα της ανάπτυξης αιολικών πάρκων. Το έργο WIND παρήγαγε ένα βιώσιμο σενάριο χωροθέτησης των αιολικών πάρκων, ελαχιστοποιώντας το κόστος για τη βιοποικιλότητα και τα φυσικά τοπία, με παράλληλη επίτευξη του κλιματικού στόχου παραγωγής ενέργειας από τα αιολικά πάρκα για το 2030 και στο μέλλον. Παράλληλα εκτίμησε την παρούσα κατάσταση ως προς το επενδυτικό ενδιαφέρον, τα οφέλη για τη βιοποικιλότητα του βιώσιμου σεναρίου. Η έρευνα συνεχίζεται για την εκτίμηση της αύξησης των τεχνητών επιφανειών από την εγκατάσταση ανεμογεννητριών. Περίοδος: 2020-2021. Χρηματοδότηση: Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης. Ανάδοχος: BCL - Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ρόλος: Συντονίστρια. Περισσότερες πληροφορίες εδώ

Περιγραφή: Σύνδεση της επιστήμης με την κοινωνία, με επίκεντρο τις πεταλούδες, προς αμοιβαίο όφελος των ίδιων των πολιτών, της επιστήμης και της Ελληνικής Πολιτείας. Τα έργο θέτει τον πρώτο μεθοδολογικό οδηγό και παρέχει τα μέσα για τη δημιουργία του πρώτου εθνικού προγράμματος επιστήμης των πολιτών για την καταγραφή και την παρακολούθηση των πεταλούδων στην Ελλάδα.
Περίοδος: 2019-2020. Χρηματοδότηση: Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης. Ανάδοχος: BCL - Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ρόλος: Συντονίστρια. Περισσότερες πληροφορίες εδώ

Goal: Contribution to tackling the problem of fragmentation of the landscape and natural ecosystems from new road networks. The project mapped the roadless areas of 50 sqkm in Greece, and produced papers, policy briefs, video, and an online spatial database of roadless areas. It suggested a European legislation on τη διατήρηση των τελευταίων ΠΑΔ ως περιοχών άγριας φύσης όπου θα έπρεπε να απαγορευθούν οι νέοι δρόμοι και η επέκταση τεχνητής γης. Ο κοινωνικός αντίκτυπος του έργου ήταν μεγάλος, και τα αποτελέσματα του ROADLESS συζητήθηκαν σε επίκαιρες ερωτήσεις στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε στο COP26 (Νοέμβριος 2021) την πρόθεση της κυβέρνησης να διατηρήσει τις τελευταίες μεγάλες άγριες περιοχές στην Ελλάδα με την ονομασία «απάτητα βουνά». Το έργο ROADLESS συνεχίζεται μέσω του έργου NATLAND.
Περίοδος: 2019-2020. Χρηματοδότηση: Πράσινο Ταμείο Ανάδοχος: BCL - Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ρόλος: Συντονίστρια. Περισσότερες πληροφορίες εδώ

Περιγραφή: Η παραγωγή μιας γεωαναφερόμενης βάσης δεδομένων για την κατανομή των ειδών στη λεκάνη απορροής του ποταμού Αώου, ενός από τους τελευταίους μη κατακερματισμένους ποταμούς ελεύθερης ροής στην Ευρώπη, με ιδιαίτερη εστίαση στο τμήμα της περιοχής που δεν τελεί υπό καθεστώς προστασίας. Το έργο αξιολόγησε διαφορετικά ενδιαιτήματα της λεκάνης απορροής του Αώου ως προς την οικολογική τους αξία για τα είδη που μελετήθηκαν, καθώς και τις πιθανές πιέσεις και απειλές σε αυτά. Οι ζωικές ομάδες περιλάμβαναν μεγάλα θηλαστικά, τη βίδρα και τα οδοντόγναθα.Το έργο πρότεινε τη δημιουργία ενός διασυνοριακού εθνικού πάρκου του Αώου μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας.
Περίοδος: 2019. Funding: Pindos Perivallontiki (NGO) (Funds from Euronatur). Ανάδοχος: BCL - Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ρόλος: Συντονίστρια. Δείτε την αναφορά εδώ

Περιγραφή: Συμβολή στον μετριασμό της σύγκρουσης κτηνοτροφίας-λύκου στο Εθνικό Πάρκο Τζουμέρκων. Το έργο αξιολογεί και περιγράφει το προφίλ των παραδοσιακών κτηνοτρόφων, καταγράφει τα επίπεδα ζημιών από το λύκο σε κοπάδια βοοειδών, προβάτων και αιγών ως δείκτη αξιολόγησης της έντασης της σύγκρουσης λύκου-ανθρώπου, προσδιορίζει και αξιολογεί τις κύριες μεθόδους πρόληψης ζημιών που υιοθετούνται από τους τοπικούς κτηνοτρόφους, αξιολογεί τα επίπεδα θνησιμότητας σκύλων φύλαξης ζώων λόγω της παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων ως μείζον πρόβλημα διατήρησης, και αξιολογεί τα επίπεδα ικανοποίησης των κτηνοτρόφων σχετικά με το εθνικό σύστημα αποζημίωσης.
Period: 2018. Χρηματοδότηση: WWF-Hellas. Ανάδοχος: BCL - Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ρόλος: Συντονίστρια. Περισσότερες πληροφορίες εδώ

Περιγραφή: Αξιολόγηση της περιβαλλοντικής προόδου της Ελλάδας μέσω των δεικτών SEBI στον τομέα της διατήρησης της φύσης. Απόρροια του έργου ήταν η εθνική περιβαλλοντική έκθεση της χώρας, η οποία αξιολογεί την πρόοδο της Ελλάδας στην επίτευξη των στόχων της για τη βιοποικιλότητα, χρησιμοποιώντας το σύστημα των Δεικτών Βιοποικιλότητας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (Streamline Biodiversity Indicators – SEBI).
Period: 2017. Χρηματοδότηση: Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης. Ανάδοχος: BCL - Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ρόλος: Συντονίστρια.Η αναφορά εδώ
Περιγραφή: Στόχος ήταν η αύξηση της επιστημονικής γνώσης σχετικά με την κατανομή, τον πληθυσμό και το γενετικό προφίλ του ενδημικού και κρισίμως κινδυνεύοντος είδος ακρίδαςChorhippus lacustris (Χορεύτρια ακρίδα της Ηπείρου)με στόχο τη διατήρησή του είδους. Το πρόγραμμα παρείχε μεταφορά τεχνογνωσίας στο προσωπικό του Φορέας Διαχείρισης της Λίμνης Παμβώτιδας, ο οποίος έκτοτε κάνει βιοπαρακολούθηση της κατάστασης των πληθυσμών του είδους σε ετήσια βάση (το πρώτο πρόγραμμα βιοπαρακολούθησης ασπονδύλου στην Ελλάδα).
Περίοδος: 2016-2017. Funding: Mohamed bin Zayed Species Conservation Fund. Ανάδοχος: Πανεπιστήμιο Πατρών. Ρόλος: Συντονίστρια. Περισσότερες πληροφορίες εδώ
Περιγραφή: Διάδοση των αποτελεσμάτων έρευνας (δημοσιεύσεις ανοιχτής πρόσβασης) του Υπ. Διδάκτορα Δ. Βασιλάκη, σχετικά με τον αειφόρο χωροταξικό σχεδιασμό αιολικών πάρκων ώστε να ελαχιστοποιηθεί η θνησιμότητα του μαυρόγυπα στη Θράκη.
Περίοδος: 2015-2017. Χρηματοδότηση: Natural Research LtD Εταιρία της Σκωτίας. Ανάδοχος: Πανεπιστήμιο Πατρών. Ρόλος: Συντονίστρια. Σχετική δημοσίευση: Vasilakis et al. 2017
Περιγραφή: Δημιουργία χωρικής βάσης δεδομένων για τα είδη ασπονδύλων στον Εθνικό Δρυμό Τζουμέρκων και αύξηση της οικολογικής γνώσης για τα ενδιαιτήματά τους και τις ανθρώπινες πιέσεις/απειλές που επηρεάζουν τους πληθυσμούς τους, με απώτερο σκοπό τη βελτίωση της κατάστασης διατήρησής τους.
Περίοδος: 2015-2017. Funding: Epirus Development Society AE. (funds from Greek Ministry of Environment). Ανάδοχος: Πανεπιστήμιο Πατρών. Ρόλος: Συντονίστρια.
Περιγραφή: Βιοπαρακολούθηση των ειδών αμφιβίων και ερπετών species of community interest in five sites of the Natura 2000 network and assessing their conservation status in every site of the network.
Περίοδος: 2013-2015. Χρηματοδότηση: Ελληνική Ερπετολογική Εταιρεία (ΥΠΕΝ-Εθνικό Πρόγραμμα Εποπτείας) Ανάδοχος: Πανεπιστήμιο Πατρών. Ρόλος: Συντονίστρια.
Περιγραφή: Βιοπαρακολούθηση και αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης όλων των ειδών ασπονδύλων (χερσαία) Κοινοτικού ενδιαφέροντος διατήρησης της Ελλάδας και αναφορά της κατάστασης διατήρησής τους υπό το άρθρο 17 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ.
Περίοδος: 2013-2015. Χρηματοδότηση: Εταιρία NCC (ΥΠΕΝ-Εθνικό πρόγραμμα εποπτείας). Ανάδοχος: Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Συντονιστής: Α. Λεγάκις. Ρόλος: Συντονίστρια της ομάδας των πεταλούδων,θέση μεθοδολογίας για τα ορθοπτέρων και οδοντόγναθα (Πανεπιστήμιο Πατρών).
Περιγραφή: Συλλογή δεδομένων κατανομής και σχετικής αφθονίας των ειδών εντομοπανίδας, με επίκεντρο το προστατευόμενο είδος πεταλούδας Lycaena dispar (butterfly) στη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου και αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησής του στην περιοχή μελέτης.
Περίοδος: 2013-2015. Χρηματοδότηση: Εταιρεία NERCO (ΥΠΕΝ -πρόγραμμα εποπτείας) Ανάδοχος: Πανεπιστήμιο Πατρών. Ρόλος: Συντονίστρια.
Περιγραφή: Συλλογή δεδομένων κατανομής και σχετικής αφθονίας των ειδών αμφιβίων, ερπετών και του είδους σκαθαριού species (Osmoderma eremitaπου είναι Κοινοτικού ενδιαφέροντος διατήρησης στην περιοχή του Καλαμά και αναφορά της κατάστασης διατήρησής τους στην περιοχή μελέτης.
Περίοδος: 2013-2015. Χρηματοδότηση: Εταιρεία OIKOM (ΥΠΕΝ-πρόγραμμα εποπτείας). Ανάδοχος: Πανεπιστήμιο Πατρών. Ρόλος: Συντονίστρια και ερευνήτρια πεδίου (ερπετολόγος/εντομολόγος).
Περιγραφή: Στόχος ήταν η εκτίμηση της αξίας βιοποικιλότητας και της κοινωνικής αξίας των ιερών δασών in the area of Epirus The biodiversity group collected data from vegetation, lichens, birds, and bats and published a relevant paper together with other members of the consortium.
Περίοδος: 2012-2015. Χρηματοδότηση: Υπουργείο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) και Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο-ΕΚΤ). Ανάδοχος: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Συντονιστής: J.M. Halley. Ρόλος: Ερευνήτρια (ορνιθολόγος) και συντονίστρια της ομάδας βιοποικιλότητας Ι (βλάστηση, λειχήνες, πουλιά, νυχτερίδες).Σχετικές δημοσιεύσεις Avtzis et al 2018; Muggia et al. 2018. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Νέα ερευνητικά δεδομένα από ανεξάρτητη έρευνα του BCL ανατρέπει τα ευρήματα του προγράμματος και αποδεικνύει τη σαφώς μεγαλύτερη αξία των ιερών δασών ως «καταφύγια βιοποικιλότητας» σε σχέση με τα δρυοδάση υπό καθεστώς διαχείρισης, για την ομάδα των πουλιών (στρουθιόμορφα και δρυοκολάπτες), από άποψης οργανισμικής, λειτουργικής και φυλογενετικής ποικιλότητας. Benedetti et al. 2021
Περιγραφή: Στόχος ήταν η εκτίμηση της επίδρασης της εγκατάλειψης της γεωργικής γης στην αλλαγή του τοπίου, στα ξυλώδη είδη και την ποικιλότητα των πτηνών, ώστε να προταθούν μέτρα που να συμβάλλουν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Μια κοινή μεθοδολογία για τα ξυλώδη είδη, τη δομή του τοπίου και τη δειγματοληψία πτηνών εφαρμόστηκε στην Ελλάδα, την Αλβανία, τη Βουλγαρία και την Κροατία, ενώ η Αυστρία συμμετείχε στην ανάλυση του τοπίου. Το διεθνές έργο απέδειξε την αρνητική επίδραση της εγκατάλειψης της γεωργικής γης στη βιοποικιλότητα και τον θετικό ρόλο της ήπιας βόσκησης στα μεσαίου υψομέτρου πρώην γεωργικά τοπία. Μια σειρά από διεθνείς δημοσιεύσεις παράχθηκαν στο πλαίσιο του AGRALE ενώ μέσω αυτού υποστηρίχθηκε χρηματοδοτικά διδακτορική διατριβή (Ζακκάκ Σ).
Περίοδος 2010-2012. Funding: SEE-ERA.NET PLUS CALL (FP7). Ανάδοχος: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ρόλος: Συντονίστρια της διεθνούς ερευνητικής ομάδας (5 χώρες). Σχετικές δημοσιεύσεις: Zakkak et al. 2018, Dyulgerova et al. 2015, Zakkak et al. 2015a, Zakkak et al. 2015b. Περισσότερες πληροφορίες εδώ
Περιγραφή: Μελέτη των προτύπων ποικιλότητας της χλωρίδας και της πανίδας των ασπόνδυλων (butterflies and grasshoppers) in the island of Cyprus, along an elevation gradient, and conclude to conservation measures for the target taxa under the light of climate change.
Περίοδος: 2010-2013. Χρηματοδότηση: Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας –Ι.Π.Ε. Κύπρος (ΠΕΝΕΚ). Ανάδοχος: Frederick University, Κύπρος. Συντονιστής: Κ. Καδής. Ρόλος: Συνεπιβλέπουσα διδακτορικής διατριβής, συμμετοχή στο σχεδιασμό της δειγματοληψίας και στη θέση της μεθοδολογίας του προγράμματος. Σχετική δημοσίευση: Tzirkalli et al. 2019
Περιγραφή: Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη (ΕΠΜ) παρέχοντας τον κατάλογο ειδών και συναφείς οικολογικές πληροφορίες για τα είδη σε δύο περιοχές του δικτύου Natura 2000, μέσω έρευνας πεδίου.
Περίοδος: 2008-2009. Χρηματοδότηση: Αναπτυξιακή Εταιρεία Ηπείρου «Ήπειρος Α.Ε.». Ανάδοχος: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ρόλος: Συντονίστρια και ερευνήτρια (ορνιθολόγος).
Goal: Evaluation of the conservation status of habitats as well as the landscapes in the Northern Pindos National Park.
Περίοδος: 2008.Χρηματοδότηση: Φορέας Διαχείρισης Εθνικών Δρυμών Βίκου-Αώου και Πίνδου-INTERREG III A/ CARDS, Ελλάδα-Αλβανία. Χρηματοδότηση: ΥΠΕΧΩΔΕ. Πρόγραμμα Προστασία Περιβάλλοντος και Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΕΤΕΡΠΣ). Συντονιστής Π. Δημόπουλος Ρόλος: Ερευνήτρια (οικολογία τοπίου).
Περιγραφή: Η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος για την κοινή παρακολούθησης και διαχείριση παρόμοιων οικοσυστημάτων στην Ελλάδα και την Αλβανία (Περιοχή μελέτης στην Ελλάδας: Δέλτα Καλαμά).
Περίοδος: 2006-2009. Χρηματοδότηση: INTERREG IIIA, Greece-Italy. Χρηματοδότηση: ΥΠΕΧΩΔΕ. Πρόγραμμα Προστασία Περιβάλλοντος και Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΕΤΕΡΠΣ). Συντονιστής Π. Δημόπουλος Ρόλος: Ερευνήτρια (εντομολόγος, ορνιθολόγος).Σχετική δημοσίευση Kati et al. 2012
Περιγραφή: Η παραγωγή οδηγών για την ορθή διαχείριση ποτάμιων οικοσυστημάτων.
Περίοδος: 2005-2008. Χρηματοδότηση: INTERREG IIIC – Sud/ FEDER. Χρηματοδότηση: ΥΠΕΧΩΔΕ. Πρόγραμμα Προστασία Περιβάλλοντος και Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΕΤΕΡΠΣ). Συντονιστής Π. Δημόπουλος Ρόλος: Ερευνήτρια (ορνιθολόγος).
Περιγραφή: Παραγωγή της πρώτης γεωχωρικής βάσης δεδομένων βιοποικιλότητας των βουνών της κεντρικής Πίνδου, στο Εθνικό Πάρκο Τζουμέρκων, μέσω έρευνας πεδίου σχετικά με τους οικοτόπους, τη χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής μελέτης. Τα τάξα που καλύφθηκαν ήταν: ορθόπτερα, πεταλούδες, ψάρια, αμφίβια, ερπετά, μικρά πουλιά (στρουθιόμορφα και δρυοκολάπτες), μικρά θηλαστικά (τρωκτικά και εντομοφάγα), νυχτερίδες, καθώς και η βίδρα και το αγριόγιδο. Απώτερος στόχος του έργου ήταν να τροφοδοτήσει την επικείμενη Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη με δεδομένα, ώστε να συμβάλει στον ορθό χωροταξικό σχεδιασμό των χρήσεων γης στο Εθνικό Πάρκο.
Περίοδος: 2004-2007. Χρηματοδότηση: ΥΠ.Ε.Π.Θ – Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ. ΙΙ. Πρόγραμμα Πυθαγόρας ΙΙ, Ενίσχυση Ερευνητικών Ομάδων στα Πανεπιστήμια Χρηματοδότηση: ΥΠΕΧΩΔΕ. Πρόγραμμα Προστασία Περιβάλλοντος και Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΕΤΕΡΠΣ). Συντονιστής Π. Δημόπουλος Ρόλος: Ερευνήτρια (εντομολόγος, ορνιθολόγος) και συντονίστρια της ερευνητικής ομάδας της πανίδας.
Περιγραφή: Ανάληψη της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης της ευρύτερης περιοχής των Τζουμέρκων, για την πρόταση χωροταξικού συστήματος χρήσεων γης με στόχο τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, και με την προοπτική της θεσμοθέτησης νέου εθνικού πάρκου. Το Εθνικό Πάρκο Τζουμέρκων θεσμοθετήθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος το επόμενο έτος.
Περίοδος: 2004-2005. Χρηματοδότηση: Αναπτυξιακή Ηπείρου Α.Ε Συντονιστής: Χ. Παπαϊωάννου. Ρόλος: Ερευνήτρια (εντομολόγος, ορνιθολόγος).
Περιγραφή: Παραγωγή της πρώτης γεωχωρικής βάσης δεδομένων για τα πτηνά του Εθνικού Δρυμού της Πίνδου μέσω έρευνας πεδίου, καλύπτοντας διαφορετικούς τύπους οικοτόπων, αξιολογώντας την αξία τους τα πουλιά και προτείνοντας εν τέλει μέτρα για τη διατήρηση της ποικιλότητας των πτηνών.Το έργο περιελάβανε δραστηριότητες περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, όπως την κατάρτιση φοιτητών πανεπιστημίου και σεμινάρια. Παρήγαγε μια διεθνή δημοσίευση και μια αναφορά στην Ελληνική που απεστάλη στα αρμόδια Δασαρχεία.
Περίοδος: 2003-2004. Χρηματοδότηση: ΥΠΕΧΩΔΕ. Πρόγραμμα Προστασίας Περιβάλλοντος και Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΕΤΕΡΠΣ) Ανάδοχος: Πίνδος Περιβαλλοντική & Παν/ο Ιωαννίνων Ρόλος: Συντονίστρια και ερευνήτρια (ορνιθολόγος). Σχετικές δημοσιεύσεις: Kati et al. 2009
Περιγραφή: Μελέτη της επίδρασης της βόσκησης στη χλωρίδα, με περιοχή μελέτης το Περιβαλλοντικό Πάρκο Μπουραζανίου.
Περίοδος: 2002-2004 Χρηματοδότηση: Υπουργείο Ανάπτυξης- ΓΓΕΤ. Κοινά Ερευνητικά και Τεχνολογικά Προγράμματα Ελλάδας-Γερμανίας. Ανάδοχος: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Συντονιστής Π. Δημόπουλος Ρόλος: Ερευνήτρια (εντομολόγος).
Περιγραφή: Μελέτη και χαρτογράφηση της βιοποικιλότητας του βελανιδοδάσους του Ξηρομέρους.
Period: 2002-2003. Χρηματοδότηση: ΥΠΕΧΩΔΕ. Πρόγραμμα Προστασίας Περιβάλλοντος και Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΕΤΕΡΠΣ) Χρηματοδότηση: ΥΠΕΧΩΔΕ. Πρόγραμμα Προστασία Περιβάλλοντος και Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΕΤΕΡΠΣ). Συντονιστής Π. Δημόπουλος Ρόλος: Ερευνήτρια (ορνιθολόγος)
Περιγραφή: Πρόγραμμα του WWF για τη Βόρεια Πίνδο.
Period: 2001-2003. Χρηματοδότηση: WWF-Ελλάς. Ανάδοχος: WWF-Ελλάς. Συντονιστής: Χ. Παπαϊωάννου Ρόλος: Ερευνήτρια για τη βιοπαρακολούθηση και διαχείριση του Βαλκανικού αγριόγιδου. Σχετική δημοσίευση: Papaioannou & Kati 2007
Δημοσιεύσεις
Οι δημοσιεύσεις περιλαμβάνουν (α) διεθνείς δημοσιεύσεις, (β) κεφάλαια διεθνών βιβλίων,(γ) δημοσιεύσεις σε πρακτικά συνεδρίων, (δ) βάσεις δεδομένων,, (ε) επιστημονικές αναφορές (ενδεικτικά),. δημοσιευμένες βάσεις δεδομένων, εκλαϊκευμένη επιστήμη (ενδεικτικά) και διδακτικά συγγράμματα. Δίνονται οι σύνδεσμοι πρόσβασης στα pdfs
*: αλληλογραφούσα συγγραφέας.
Δημοσίευση χωρίς Συντελεστή Απήχησης (I.F.)
Διδακτορική διατριβή
Η παρούσα έρευνα συνιστά μια εφαρμοσμένη οικολογική έρευνα με στόχο τη διατήρησης της βιοποικιλότητας, εντασσόμενη στο ευρύτερο πεδίο της επιστήμης της βιολογίας διατήρησης. Έλαβε ως υπόθεση εργασίας την προστατευόμενη περιοχή του δάσους της Δαδιάς, στη ΒΑ Ελλάδα (43.000 εκτάρια). Επιλέχθηκαν έξι διαφορετικές και συμπληρωματικές μεταξύ τους ταξινομικές ομάδες, με διαφορετικές οικολογικές και χωρικές απαιτήσεις, οι οποίες θεωρούνται πως αντιπροσωπεύουν επαρκώς την έννοια της βιοποικιλότητας σε τοπικό επίπεδο: τα ξυλώδη είδη, οι ορχιδέες, τα ορθόπτερα, η υδρόβια ερπετοπανίδα (αμφίβια και νεροχελώνες), η χερσαία ερπετοπανίδα (σαύρες και χερσαίες χελώνες) και τα στρουθιόμορφα πτηνά. Σε ένα πρώτο επίπεδο βασικής οικολογικής ανάλυσης σε επίπεδο βιοκοινότητας, καταγράφηκαν τα είδη και τα πρότυπα κατανομής τους στο χώρο, και μελετήθηκε εις βάθος η οικολογική δομή των άνω βιοκοινοτήτων. Σε ένα επόμενο επίπεδο σύνθεσης όλων των βιοκοινοτήτων για τη διατήρηση και διαχείριση της βιοποικιλότητας, τα άνω δεδομένα αναλύθηκαν στατιστικά ώστε να απαντηθούν δύο καίρια ερωτήματα: (α) η σύγκριση πέντε σεναρίων σχεδιασμού δικτύου προστατευόμενων περιοχών, ώστε να επιλεγεί εκείνη η άριστη μέθοδος η οποία να μεγιστοποιεί τη διατήρηση της βιοποικιλότητας στη μικρότερη δυνατή επιφάνεια γης, (β) η εξέταση της αξίας κάθε ταξινομικής ομάδας ως βιολογικό δείκτη, ώστε να αναδειχθούν ομάδες-δείκτες για την προστασία των υπολοίπων ταξινομικών ομάδων. Τέλος, η έρευνα κατέληξε στην πρόταση συγκεκριμένων διαχειριστικών μέτρων για την in situ διαχείριση των οικοσυστημάτων και την προστασία της βιοποικιλότητας στην περιοχή μελέτης.