Απεστάλη κείμενο συμμετοχής στη δημόσια διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπό τον τίτλο “Simplification of administrative burdens in environmental legislation” Η δημόσια διαβούλευση είναι ανοιχτή και μπορεί να συμμετάσχει κάθε πολίτης, ή οργάνωση εδώ. Επιπλέον, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία έχει αναρτήσει σχετική φόρμα για την απλοποίηση της συμμετοχής των πολιτών (πρόταση κειμένου που μπορείτε να διαμορφώσετε 4000 χαρακτήρες) εδώ
Το κείμενο παρέμβασης στη δημόσια διαβούλευση
Ως ειδική επί της βιοποικιλότητας, και ακαδημαϊκός, είμαι αντίθετη σε κάθε προσπάθεια αποδυνάμωσης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, καθώς αυτό θα σήμαινε την αποδυνάμωση των δημοκρατικών θεσμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μείωση της πιθανότητας επιβίωσης των επόμενων γενεών. Αντίθετα, η τάση της Ευρώπης σήμερα είναι η εξασθένηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και της εφαρμογής της. Αυτή η τάση δεν πρέπει να συνεχιστεί. Σας θέτω τρία βασικά επιχειρήματα τεκμηρίωσης αυτής της θέσης.
Α. Γνωστοποιώ ανοιχτή επιστολή που συνυπέγραψα με θέμα : «Οι επιστήμονες προτρέπουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής της ΕΕ να επαναφέρουν την Πράσινη Συμφωνία». Περιλαμβάνεται αναλυτικά όλη η επιχειρηματολογία ανάγκης ενδυνάμωσης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και εφαρμογής της στην Ευρώπη Bosco, L. et al. (2024). Scientists urge EU policymakers to reinstate the Green Deal. Zenodo. https://zenodo.org/records/14278082
Β. Θεωρήστε σχετικό ψήφισμα που συνυπέγραψα για την αυστηρή προστασία των παλαιών αρχέγονων δασών «Strong commitment of the European Union to old-growth forests is needed ahead of COP16 of the UN Convention on Biological Diversity». Διαθέσιμο ανοιχτά εδώ: https://forestdefenders.eu/wp-content/uploads/2024/10/Science-letter_EU-CBD-COP16-signed-1.pdf
Γ. Γνωστοποιώ σχετική επιστημονική εργασία Kati V, et al. 2025. Sacrificing Wilderness for Renewables? Land Artificialization from Inadequate Spatial Planning of Wind Energy in Evvoia, Greece. Land 14(6) https://doi.org/10.3390/land14061296. Αποτελεί ένα από τα πολλά παραδείγματα των καταστρεπτικών επιπτώσεων στη φύση της απλοποίησης περιβαλλοντικής νομοθεσίας και πλημμελούς εφαρμογής της στην Ελλάδα. Το REPowerEU και η άναρχη ανάπτυξη των ΑΠΕ με fast-track διαδικασίες, όπως και οι go-to-areas ως επενδυτικά πεδία άνευ σοβαρών μελετών σωρευτικών επιπτώσεων είναι καταστρεπτικό για τη βιοποικιλότητα.
ΕΠΟΜΕΝΩΣ, Με ανησυχεί ιδιαίτερα η προσπάθεια της Επιτροπής να «απλοποιήσει» τις κανονιστικές υποχρεώσεις. Δεν τις βλέπω ως βάρος, αλλά ως ουσιαστικές δικλίδες προστασίας του περιβάλλοντος που ωφελούν τόσο τη φύση όσο και τους ανθρώπους. Μεγαλύτερη ανάγκη έχουμε στην απλοποίηση των κανονιστικών υποχρεώσεων και διαδικασιών στην έρευνα, όπου διαθέτουμε 30% και άνω του ερευνητικού μας χρόνου σε γραφειοκρατίες άνευ νοήματος (π.χ. συμπλήρωση timesheets, ή εντολές μετακίνησης για έρευνα πεδίου πριν τη διεξαγωγή αυτής), παρά στην απλοποίηση των περιβαλλοντικών νομοθεσιών.
Καλώ την Επιτροπή να λάβει υπόψη τα ως άνω Α-Β-Γ, να διατηρήσει και να ενισχύσει τα περιβαλλοντικά πρότυπα και να μη συμβιβαστεί με την ακεραιότητα των νόμων που προστατεύουν τη φυσική μας κληρονομιά και θέτουν σε κίνδυνο την ευμάρεια και τη ζωή των επόμενων γενεών. Ανησυχώ ιδιαίτερα για (α) τη μείωση της βιοποικιλότητας, (β) τη μη δυναμική στάση της ΕΕ στις περιοχές συρράξεων για την άμεση κατάπαυση πυρός που έχει ανυπολόγιστες ανθρωπιστικές και οικολογικές ζημιές, (γ) την αδράνεια της ΕΕ για τους φράχτες που στήνονται στα Ευρωπαϊκά κράτη και σταματούν τη σύνδεση των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητάς τους, (δ) την κώφευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο τεράστιο κύμα περιβαλλοντικών προσφύγων που αναμένεται με βεβαιότητα τις επόμενες δεκαετίες και τη συναφή αδράνειά της για την έγκαιρη επίλυση του προβλήματος με δράσεις διασφάλισης της επάρκειας νερού και βιωσιμότητας στα γειτνιάζοντα Αφρικανικά κράτη, (ε) πλέον της διασφάλισης της ειρήνης.
Πρέπει να επικεντρωθούμε στην πλήρη εφαρμογή των νόμων για την προστασία της φύσης και στην πλήρη εφαρμογή του Κανονισμού Αποκατάστασης της Φύσης ιδιαίτερα.
Με τιμή
Βασιλική Κατή Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Υπεύθυνη Εργαστηρίου Διατήρησης της Βιοποικιλότητας
